Χοιροβοσκός ο Αναγνώστης

[…]Είναι αυτό ακριβώς πού προκαλεί την επιθυμία, είναι το έναυσμα σε μένα της επιθυμίας, κάτι πού επιθυμεί ό Άλλος μυστηριωδώς και προσπαθώ εγώ να το βρω. Αυτό καταλαβαίνετε τί ακριβώς είναι, αν αίφνης διαβάσετε το Συμπόσιο του Πλάτωνα και δείτε εκεί να μιλά ό Αλκιβιάδης για τον Σωκράτη. Αυτή ή γοητεία του Σωκράτη, το «άγαλμα» αυτό πού έχει ό Σωκράτης και σαν τρελός από έρωτα ό Αλκιβιάδης συνέχεια τρέχει γύρω-γύρω του, σαν την μύγα γύρω από το φως. Τι έχει ό Σωκράτης; Μια γοητεία. Ό Σωκράτης αποφεύγει τον Αλκιβιάδη ψυχρά, αδιαφορεί. Ό Αλκιβιάδης παραληρεί λέγοντας ότι «είναι ο ερωτικότερος άνθρωπος πού είδα ποτέ».

Ό Σωκράτης δεν του δίνει την παραμικρή σημασία. Είναι το αντικείμενο μικρό α, είναι το αντικείμενο της επιθυμίας του Σωκράτη το οποίο παραμένει μυστηριωδώς αινιγματικό και άγνωστο, άλλα είναι αρκετό ώστε να γεμίσει την ψυχή του Αλκιβιάδη και επομένως να τον κάνει επιθυμούν υποκείμενο. Με τον τρόπο αυτό ό Σωκράτης έχει δέσει τον έρωτα με την παιδαγωγική. Ό Σωκράτης είναι ένας μεγάλος γητευτής, ένας πολύ ερωτικός άνθρωπος. Ξέρει δηλαδή να κρατάει την επιθυμία του σε αινιγματική απομόνωση και ξέρει αυτό πού ο Lacan το έμαθε μετά από πάρα πολλά χρόνια, ότι στα όριά της η ανθρώπινη επιθυμία δεν έχει αντικείμενο.

Πάρα πολύ σημαντικό θεολογικά κι αυτό. Τώρα θα δείτε γιατί.[…]

[…]Διότι η επιθυμία του ανθρώπου στην ουσία της είναι μία επιθυμία άπειρη.

Εδώ εγώ συναντώ τον Μάξιμο τον Ομολογητή. Ακούστε ένα κείμενο εδώ: «Θέλημα φασιν είναι φυσικόν, ήγουν θέλησιν». Τι είναι φυσικό θέλημα; Σημειώστε ότι ο Μάξιμος πρώτη φορά μιλάει για την λέξη θέλημα. Η λέξη βούληση είναι γνωστή στην φιλοσοφική παράδοση. Η λέξη θέλημα είναι εντελώς άγνωστη στην ελληνική φιλοσοφική παράδοση. Την χρησιμοποιούν μόνον οι ποιητές και οι δημώδεις συγγραφείς. Στην φιλοσοφία μόνο η λέξη «βούληση» είναι γνωστή. Εάν θέλαμε να μεταφράσουμε την λέξη θέλημα του Μαξίμου με σημερινό λόγο, δεν θα λέγαμε θέλημα, θα λέγαμε ίσως καημός. Ο άγιος Μάξιμος κάνει αυτό το τόλμημα, δεν του φθάνει η φιλοσοφική ορολογία και φτιάχνει μια λέξη δική του σε φιλοσοφική και θεολογική χρήση, τη λέξη φυσικό θέλημα, για να το προσδιορίσει μάλιστα αυτό το θέλημα ως κέντρο και ουσία του ανθρώπου! Με λακανική ορολογία το φυσικό θέλημα είναι η επιθυμία. Είναι ο βαθύς καημός του ανθρώπου. Δεν ξέρω πώς θα το 'λεγα αυτό στα αγγλικά ή στα γαλλικά. Λέει ο Μάξιμος: «θέλημα φασιν είναι φυσικόν», καημός του ανθρώπου θα λέγαμε σήμερα, «δύναμις του κατά φύσιν όντος ορεκτική». Μία δύναμη λέει πού ζητά την πληρότητα της κατά φύση υπάρξεως του, «και των ουσιωδώς τη φύσει προσόντων συνεκτική πάντων ιδιωμάτων», και συνεκτική, πού συνέχει δηλαδή αυτή ή δύναμη όλα τα προσόντα τα οποία ουσιωδώς, κατ' ουσίαν, ανήκουν στη φύση. «Τούτω συνεχόμενη φυσικώς η ουσία», συνεχόμενη η λογική ύπαρξη με αυτό το είδος του θελήματος, του καημού, «του τε είναι και ζην και κινείσθαι, κατ' αίσθησίν τε και νουν ορέγεται, της οικείας εφιεμένη φυσικής και πλήρους όντότητος».[…]

π. Νικόλαος Λουδοβίκος
«ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ»
Εκδόσεις Αρμός, 2003.
Σελ. 28-29,32-33

Ετικέτες π.Νικόλαος Λουδοβίκος

Γεώργιος Χοιροβοσκός | Τετάρτη, Μαρτίου 16, 2011 | 11:04 μ.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής