Χοιροβοσκός ο Αναγνώστης

Τετάρτη, 3 Νοεμβρίου, 1976


Ο Κάρτερ κέρδισε τις εκλογές. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας βλέποντας τα αποτελέσματα. Μου φαίνεται πώς όλοι αυτοί πού ψήφισαν τον Κάρτερ είναι αυτοί πού θέλουν κάποια αλλαγή. Όλοι αυτοί που είναι πραγματικά (φτωχοί μέσα στο σύ­στημα (μαύροι)· αυτοί που θέλουν μια εγγυημένη ευημερία (συν­δικάτα)· αυτοί που πιστεύουν σ' αυτές τις εγγυήσεις και αλλα­γές και συνηγορούν επαγγελματικά σ' αυτές (διανοούμενοι) και τελικά αυτοί που βλέπουν τα πάντα με χρωματιστά γυαλιά (ου­τοπιστές) ! Η πλειοψηφία του Κάρτερ ήταν αρκετά οριακή. Ου­σιαστικά έλαβε μόνο το ένα τέταρτο των ψήφων όσων είχαν το δικαίωμα να ψηφίσουν. Μένει να παρακολουθήσουμε την πορεία του. Πώς ενεργεί ο Μεσσίας μόλις λάβει την εξουσία;

Μετά από τόσες ώρες πού πέρασα παρακολουθώντας τηλε­όραση , αισθάνομαι αρκετά εντυπωσιασμένος απ' αυτό το σύστη­μα πού αποκαθαίρει την πολιτική απ' αυτό πού μπορεί να την κάνει κακή : το μίσος! Αυτό είναι το Αμερικάνικο θαύμα, ενώ το ψέμα της Αμερικής,το προπατορικό της αμάρτημα βρίσκεται στη λατρεία του πλούτου και στην άρνηση της φτώχειας. Ακριβέ­στερα : η ευτυχία δίχως τον πλούτο είναι αδύνατη. Η ευτυχία ταυ­τίζεται με την επιτυχία. Έτσι, ό,τι κι αν λέγεται ρητορικά, η Αμε­ρική δεν σέβεται τον φτωχό, επειδή η ύπαρξη του αποτελεί ντρο­πή , ενέχει φόβο, είναι σαν μια κρυφή αρρώστια. Συνεπώς, ο πρώ­τος βασικός μύθος είναι η πίστη πώς κάθε φτωχός μπορεί ν' α­ποκτήσει πλούτη, «να γίνει πλούσιος». Τώρα πού έχει καταρρεύ­σει αυτός ο μύθος, τον έχει αντικαταστήσει ένας άλλος μύθος: ότι η κοινωνία οφείλει να κάνει τον φτωχό πλούσιο, πώς πρέπει να του παρέχει τα πάντα, και η διαμάχη ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους έγκειται μόνο στο πως αυ­τό θα γίνει.

Οι αριστεροί ανέκαθεν παλεύουν ενάντια στην ιδιωτική περι­ουσία , βλέποντας σ' αυτή τη ρίζα κάθε κακού, δίχως να καταλα­βαίνουν πώς το αίσθημα της ιδιοκτησίας είναι ο μόνος τρόπος να διαφυλάξει τους ανθρώπους από την απόλυτη καί δαιμονική δύναμη του χρήματος. Το χρήμα, στο καπιταλιστικό σύστημα δεν αποτελεί ιδιοκτησία. Οι άνθρωποι δεν ελέγχουν το χρήμα, αλλά ελέγχονται από το χρήμα. Σύμφωνα με τη φράση «Αμερικάνι­κος τρόπος ζωής», το σπίτι δεν είναι η εστία μου, η ζωή μου, η πνοή μου, η ζεστασιά μου. Είναι μια αφηρημένη αξία, μια επέν­δυση. Αν η αξία του μεγαλώσει, μπορείς και πρέπει να το που­λήσεις. Είναι ανόητο να μην το πουλήσεις, όπως ακριβώς είναι ανόητο να μην επενδύσεις χρήματα, ώστε να μεγαλώσει!
Η ιδιοκτησία όμως είναι κάτι πού μπορείς ν' αγαπάς. Και η αγάπη είναι πάντα προσφορά και κατοχή. Ο άνθρωπος δίνει για να κατέχει όλο και περισότερα. Μόνο ένας πού έχει δική του πε­ριουσία μπορεί να κατακτήσει το βάθος καί τη δύναμη της προ­σφοράς. Αγάπη είναι η ελεύθερη προσφορά. Μπορώ να δώσω μό­νο ο,τι μου ανήκει, ο ,τι κατέχω. Και το δώρο δεν εκμηδενίζει αυ­τό που κατέχω, αλλά το αυξάνει χίλες φορές.

Οι άνθρωποι, αλλά και οι Χριστιανοί, δεν το βλέπουν αυτό ε­πειδή στα πάντα διακρίνουν ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί. Ο Θεός, όταν δημιουργούσε τον κόσμο, δεν έλυνε ούτε έθε­τε προβλήματα. Δημιούργησε ό,τι αποκάλεσε «καλόν λίαν». Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, αλλά ο Διάβολος μεταμόρφωσε τον κόσμο,τον άνθρωπο και τη ζωή σε «πρόβλημα». Και μια λε­γεώνα (δαιμονισμένων) ειδικών προσπαθούν να το λύσουν. Γι' αυτό στον κόσμο υπάρχει, τέτοιο σκοτάδι, τόσο κρύο και τόση κατήφεια.

Π. Αλέξανδρος Σμέμαν
«Ημερολόγιο»
Μετάφραση: Ιωσήφ Ροηλίδης
Εκδ. Ακρίτας, 2002
Σελ. 215-216

Ετικέτες π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Γεώργιος Χοιροβοσκός | 1:21 μ.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής | Σχόλια

Να τ' ομολογήσω; Όταν διαβάζω έργα γνω­στών μου πού αποδείχνεται πώς είναι κατώτερα απ’ ο,τι τα περίμενα, παίρνω κουράγιο. Λέω: Εγώ τουλάχιστο αυτού δε θα έκανα λάθος ή θα τόγραφα καλύτερα. Οταν όμως κάνω τη σύγκριση με το συναισθηματικό και τεχνικό πλούτο άλλων ελλή­νων δόκιμων συγγραφέων, τότε χάνω το κουράγιο μου, όχι ολωσδιόλου βέβαια, γιατί ταυτόχρονα νιώ­θω και το γαργάλεμα: Αχ, να κάμω κάτι καλό, να μπει πλάι σε τούτο το όμορφο πράμα.

Σκέφτομαι πώς αν δεν είχα αυτή τη χρόνια τεμπελιά, να περιμένω την «έμπνευση» και την «ανάγκη» να γράψω, και κρατούσα σημειώσεις για όλες τις σκηνές, τις εικόνες, τις στροφές, τις φράσεις πού μου περνούν απ’ το μυαλό κάθε μέρα, αν κρατούσα ένα καρνεδάκι και σημείωνα - όπως κάνουν, όπως πρέπει να κάνουν, οι ευσυνείδητοι συγγραφείς — τότε σιγά σιγά θα μαζευόταν το υλικό. Δε θα έμενε παρά να βρεθεί η «καλή μέρα», κά­ποια διακοπή και τότε θα σκάρωνα όμορφα πράματα. Δεν υπόσχομαι στον εαυτό μου να κρατήσω καρνεδάκι, γιατί κι άλλη φορά το υποσχέθηκα και δεν το έκαμα.

Πόσα όμορφα πράματα χάθηκαν έτσι. Αραγε χάθηκαν όμως ; Ισαμε να πεθάνω, δε θα ελπίζω πώς μια μέρα θα τα γράψω, πώς όσα ξεχνώ είναι γιατί δεν άξιζαν τον κόπο να γραφτούν, πώς το καλό πράμα μένει μέσα μου και περιμένει κάποτε την κατάλληλη στιγμή για να βγει ; Το ίδιο ή μετα­σχηματισμένο, ζυμωμένο, εξιδανικευμένο;
«Η ποίησις λεληθότως δημιουργεί», μου είχε πει ο Καβάφης.
Μα κι αν αυτό είναι αληθινό για την ποίηση, τι σχέση έχει με την πρόζα, πού πρέπει να είναι μια συσσώρευση, μια μάζα παρατηρήσεων, κομ­ματιών ζωής;

Στρατής Τσίρκας
«Τα ημερολόγια της Τριλογίας»
Εκδ. Κέδρος, 1981.
Σελ.19-20

Ετικέτες Στρατής Τσίρκας

Γεώργιος Χοιροβοσκός | 9:31 π.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής | Σχόλια

Οταν έχεις μια παιδική καρδιά,
και δεν έχεις ένα φίλο,
πήγαινε βάλε βέρα στα κλαδιά,
στη μπουτονιέρα σου φύλλο.

Στήν Πολιτεία του Πλάτωνα ο Σωκράτης και ο Αδεί­μαντος μας μιλούν για την τόσο άδικη δυσφήμιση της φιλο­σοφίας μέσα στις ανθρώπινες κοινωνίες (της φιλοσοφίας. . . διαβολή. . . και ότι ου δικαίως) καθώς και για όσους δεν μπο­ρούν να τα βάλουν μοναχοί τους με τη γενική θηριωδία (oύτε ικανός ων εΐς πάσιν άγρίοις άντέχειν) και λογαριάζοντας καλά την κατάσταση (ταύτα πάντα λογισμώ λαβών) αποτραβιούνται ήσυχα στον εαυτό τους (ησυχίαν έχων και τα αυτού πράττων), όπως εκείνος πού σε μια θεομηνία βρίσκει καταφυγή κάτω από έναν τοίχο (οίον έν χειμώνι κονιορτόν και ζάλης υπό πνεύματος φερομένου υπό τειχίον αποστάς). Ο Αδείμαντος ρωτάει το Σωκράτη να μάθει ποια από τις υπάρχουσες κοινωνίες νομίζει πώς ταιριάζει με τη φιλοσοφία: άλλά την προσήκουσαν αυτή τίνα των νυν λέγεις πολιτειών; Και o Σωκράτης αποφαίνεται, σε πρώτο πρόσωπο και απερίφραστα, πώς απόλυτα καμία: Ούδ’ ήντινούν, εΐπον (469d-497b).

Ζήσιμος Λορεντζάτος
«Μελέτες»
Τόμος Πρώτος.
Εκδ. Δόμος και Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2007.
Σελ.284

Ετικέτες Ζήσιμος Λορεντζάτος

Γεώργιος Χοιροβοσκός | 6:24 μ.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής | Σχόλια

Πώς μπορεί η δόξα (γνώμη) των ανθρώπων να διδαχθεί, πώς είναι δυ­νατόν οι άνθρωποι να σχηματίζουν ολοένα καλύτερη γνώμη και φρόνηση για τα πολιτικά πράγματα για τα οποία δεν υπάρχει επιστήμη ; Ένας και μόνος τρόπος υπάρχει : να ασκούν την πολι­τική εξουσία, να συζητούν και να παίρνουν αποφάσεις. Τελείως αντίθετη φυσικά είναι η μοντέρνα αντίληψη η οποία επεκράτησε, δηλαδή η ιδέα ότι η δημοκρατία είναι η εκπροσώπηση, ή η αντι­προσώπευση. Αυτή η συζήτηση έχει γίνει από πολύν καιρό και ο ίδιος ο Ρουσσώ, ο οποίος έγραφε στο τέλος του 18ου αιώνα, έλε­γε σαφώς ότι η μόνη μορφή δεκτής ή πραγματικής δημοκρατίας είναι η άμεση δημοκρατία. Υπάρχει στον Ρουσσώ μία φράση την οποία θα μπορούσε να είχε βρει κανείς και στον Λένιν και στον Μαρξ, όταν αργότερα έκαναν την κριτική του κοινοβουλευτι­σμού. Οί Εγγλέζοι, λέει, νομίζουν ότι είναι ελεύθεροι διότι εκλέ­γουν τους βουλευτές τους μία φορά στα πέντε χρόνια, αλλά αυταπατώνται· είναι ελεύθεροι μία μέρα στα πέντε χρόνια.

Εγώ θα έλεγα ότι ο Ρουσσώ δεν προχωράει τον συλλογισμό του μέχρι τέλους, γιατί φυσικά δεν είναι ελεύθεροι όπως δεν είμαστε και δεν είσαστε ελεύθεροι, ούτε μία μέρα στα πέντε χρόνια. Το τι θα ψηφίσετε αυτήν τη μέρα στα πέντε χρόνια είναι ήδη προδιαγεγραμμένο. Πρώτα πρώτα είναι προδιαγεγραμμένο απ' αυτά με τα οποία μας έχουν γεμίσει το κεφάλι επί πέντε χρόνια. Είναι προδιαγεγραμμένο από τις καταστάσεις τις οποίες έχουν ήδη ανεπιστρεπτί δημιουργήσει αυτοί που βρίσκονται ήδη στα πράγ­ματα. Και θα μπορούσε να συνεχίσει να εκθέτει κανείς δια μα­κρών το πώς είναι προδιαγεγραμμένο. Από τη στιγμή απ' την οποία έχουν εκλεγεί αμετάκλητοι αντιπρόσωποι, η πρώτη και κύρια δουλειά αυτών των αμετάκλητων αντιπροσώπων -εκτός εάν πιστεύουμε στον Άγιο Βασίλη- είναι να κατοχυρώνουν την επανεκλογή τους. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα και αυτό το βλέπετε αυτήν τη στιγμή και στο επίπεδο των αντιπροσώπων, και στο επίπεδο της Προεδρίας. Το μόνο θέμα το οποίο ενδιαφέ­ρει είναι πώς να κατοχυρωθεί η επανεκλογή. Αυτά που διδά­σκουν οι καθηγητές Συνταγματικου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο είναι άσχετα. Η αντιπροσώπευση είναι, πολιτική αύτοαποξένωση του πολιτικού σώματος. Είναι «πάρε Αγά μου το σχοινί να με κρεμάσεις». Η μόνη δυνατή μορφή δημοκρατίας είναι η άμεση δημοκρατία. Δηλαδή η δημοκρατία όπου οι άνθρωποι αποφασί­ζουν μόνοι τους και όχι μέσω αμετακλήτων εκπροσώπων.

Κορνήλιος Καστοριάδης
«Οι ομιλίες στην Ελλάδα»
Εκδ. Υψιλoν, 2000
Σελ. 140 - 141

Ετικέτες Κορνήλιος Καστοριάδης

Γεώργιος Χοιροβοσκός | 6:52 μ.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής | Σχόλια

Να χαίρεσθε όσα μας περιβάλλουν. Ολα μας διδά­σκουν και μας οδηγούν στον Θεό. Ολα γύρω μας εί­ναι σταλαγματιές της αγάπης του Θεού. Και τα έμψυχα και τα άψυχα και τα φυτά και τα ζώα και τα πουλιά και τα βουνά και η θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα και ο έναστρος ουρανός. Είναι οι μικρές αγάπες, μέσα απ' τις όποιες φθάνομε στη μεγάλη Αγάπη, τον Χριστό. Τα λουλούδια, για παράδειγμα, έχουν τη χάρη τους, μας διδάσκουν με το α­ρωμά τους, με το μεγαλείο τους. Μας μιλούν για την αγά­πη του Θεού. Σκορπούν το αρωμά τους, την ομορφιά τους σε αμαρτωλούς και δικαίους.

Για να γίνει κανείς χριστιανός, πρέπει να έχει ποιητι­κή ψυχή, πρέπει να γίνει ποιητής. «Χοντρές» ψυχές κοντά Του ο Χριστός δεν θέλει. Ο χριστιανός, έστω και μόνο ό­ταν αγαπάει, είναι ποιητής, είναι μες στην ποίηση. Την α­γάπη ποιητικές καρδιές την ενστερνίζονται, τη βάζουν μέ­σα στην καρδιά τους, την αγκαλιάζουν, τη νιώθουν βαθιά.

Να εκμεταλλεύεσθε τις ώραΐες στιγμές. Οι ωραίες στιγμές προδιαθέτουν την ψυχή σε προσευχή, την καθι­στούν λεπτή, ευγενική, ποιητική. Ξυπνήστε το πρωί, να δεί­τε το βασιλιά ήλιο να βγαίνει όλοπόρφυρος απ' το πέλα­γος. Οταν σας ενθουσιάζει ένα ωραίο τοπίο, ένα εκκλησά­κι, κάτι ωραίο, να μη μένετε έκεΐ, να πηγαίνετε πέραν αύτού, να προχωρείτε σε δοξολογία για όλα τα ώραΐα, για να ζεΐτε τον μόνον Ώραίον. Ολα είναι άγια, και η θάλασσα και το μπάνιο και το φαγητό. Ολα να τα χαίρεσθε. Ολα μας πλουτίζουν, όλα μας οδηγούν στη μεγάλη Αγάπη, ό­λα μας οδηγούν στον Χριστό.

Να παρατηρείτε όσα έφτιαξε ο άνθρωπος, τα σπίτια, τα κτίρια, μεγάλα ή μικρά, τις πόλεις, τα χωριά, τους αν­θρώπους, τον πολιτισμό τους. Να ρωτάτε, να ολοκληρώνε­τε τις γνώσεις σας για το καθετί, να μη στέκεστε αδιάφο­ροι. Αυτό σας βοηθάει σε βαθύτερη μελέτη των θαυμάσιων του Θεού. Γίνονται όλα ευκαιρίες να συνδεόμαστε με όλα καί με όλους. Γίνονται αιτίες ευχαριστίας και δεήσεως στον Κύριο του παντός. Να ζεΐτε μέσα σε όλα, στη φύση, στα πάντα. Η φύση είναι το μυστικό Ευαγγέλιο. Οταν, όμως, δεν έχει κανείς εσωτερική χάρι, δεν τον ωφελεί η φύση. Η φύση μας ξυπνάει, αλλά δεν μπορεί να μας πάει στον Πα­ράδεισο.


Γέροντος Πορφυρίου
«Βίος και Λόγοι»
Εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Χανίων, 2006.
σελ. 461-462

Γεώργιος Χοιροβοσκός | 10:34 π.μ. | Διεύθυνση Παραπομπής | Σχόλια